Konferencja ART.DATA - prezentacja efektów projektów digitalizacyjnych z Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa

W ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa w okresie od sierpnia 2020 do lipca 2023 Muzeum Sztuki w Łodzi realizowało projekt „Cyfrowe udostępnienie zasobów Muzeum Sztuki w Łodzi”. Jego celem był rozwój bazy cyfrowych zasobów należących do Muzeum Sztuki w Łodzi oraz poprawa dostępu do tych danych dla użytkowników  zewnętrznych (publiczności - internautów) oraz wewnętrznych (muzealników). Oprócz digitalizacji wybranych dzieł, szczególnym zadaniem projektu było zapewnienie odpowiedniej infrastruktury technicznej i informatycznej (macierze, serwery, system, sprzęt komputerowy i fotograficzny) oraz stworzenie bezpiecznego repozytorium cyfrowych zasobów MS.

 Stary system bazodanowy do inwentaryzacji zbiorów, który działał w Muzeum był już niewydolny. Ponadto nie był zintegrowany ze stroną internetową zasoby.msl.org.pl, na której prezentowane są dzieła sztuki z kolekcji Muzeum Sztuki w Łodzi. Wszystkie dane na stronę o dziełach sztuki i ich wizerunki były wprowadzane ręcznie. Dodatkowo materiały dotyczące dzieł sztuki, jak np. multimedia, materiały dostępnościowe, umowy nabycia, prawno-autorskie, pozostawały rozproszone w różnych działach. Nowy system zgromadził w jednym miejscu wszystkie wspomniane materiały. Nie tylko usprawniło to zarządzenie zbiorami, ale też ułatwiło udostępnianie właściwych danych w internecie.

System połączony został ze specjalnie przygotowanymi na nowych serwerach repozytoriami zdjęć zdigitalizowanych prac, dzieł audiowizualnych i materiałów dostępnościowych, co zapewniło też właściwe przechowywanie wytworzonych w czasie programu materiałów cyfrowych, a także tych, które muzeum już posiadało.

Dobrym przykładem jest tu repozytorium dzieł audiowizualnych. W oparciu o konsultacje z innymi ośrodkami Muzeum stworzyło wewnątrz działu zbiorów ogólny schemat dobrych praktyk dotyczących digitalizacji, archiwizacji i przechowywania filmów oraz dzieł dźwiękowych. Digitalizując w ramach programu 79 takich dzieł zapisanych na taśmach filmowych 35 mm, 16 mm i VHS, taśmach radiowych, taśmach magnetofonowych i płytach gramofonowych, przygotowało także kopie archiwizacyjne i dystrybucyjne: cyfrowe w przechowywaniu dostępowym w repozytorium na serwerze, oraz w przechowywaniu głębokim na taśmach LTO i dyskach przenośnych składowanych w magazynie dzieł sztuki. W przypadku taśm filmowych – także kopie analogowe dystrybucyjne i archiwizacyjne na taśmach 16 mm. Podzielenie materiału na przechowywanie głębokie i dostępowe stanowiło podwójne zabezpieczenie materiału zdigtalizowanego. Materiał na serwerze i podłączony do systemu bazodanowego ma też wykonywany backup. Każdy zdigitalizowany materiał został zachowany w najlepszej możliwej dla danego wyjściowego materiału rozdzielczości, także w szeregu formatów w plikach przydatnych do różnego rodzaju dystrybucji oraz wglądówkach o niskiej rozdzielczości. Zostały też przygotowane cyfrowe fotosy z filmów. Warto dodać, że w repozytorium zostały uporządkowane wszystkie materiały cyfrowe związane z dziełami audiowizualnym i dźwiękowymi: zdigitalizowane w programie i od początku cyfrowe, co pozwala na sprawne udostępnianie dzieł audiowizualnych np. do ekspozycji własnych i jako kopie cyfrowe na zewnątrz.

Połączony z repozytoriami system jest dostępny dla pracowników oraz na stanowisku w bibliotece dla gości muzeum. Współdziała z usługami sieciowymi jak API, integracje cyfrowe - np. krajowe repozytorium KRONIK@.

Drugim element działania w ramach programu, była digitalizacja i opracowanie dzieł. Stanowiła ją digitalizacja 1050 dzieł sztuki, przygotowanie i weryfikacja rekordów do  5000 dzieł opublikowanych bez multimediów, zdigitalizowanie 100 materiałów z zasobów bibliotecznych, przygotowanie 300 not kuratorskich oraz opisów uproszczonych o dziełach tłumaczonych na język angielski, wreszcie przygotowanie materiałów dostępnościowych: piktogramów i opisów dla osób ze spektrum autyzmu, audiodeskrypcji oraz nagrań w Polskim Języku Migowym.

Wszystkie wytworzone materiały zostały  umieszczone w systemie (i repozytoriach), a następnie wyeksportowane na portal zasoby.msl.org.pl, który aktualizuje dane z programu bazodanowego raz dziennie.

Całe działanie wsparte było kampanią promocyjną: spotkaniami promującymi i upowszechniającymi w tym dla osób ze specjalnymi potrzebami, realizowanymi we współpracy z edukatorami; kampanią w mediach społecznościowych, gdzie prezentowano wybrane dzieła  wraz z szerokim opracowaniem; a w ostatnim roku także kampanią outdoorową, konferencją prasową i realizacją trzech filmów podsumowujących efekty projektu.

W dniach 12 i 13 września Emilia Antosz, Aneta Błaszczyk-Smolec, Monika Cywińska-Pryt, Paulina Kurc-Maj, Marta Pierzchała, Angelina Skinder-Wieliczko, Marta Skłodowska reprezentantki Muzeum Sztuki w Łodzi wzięły udział w konferencji ART.DATA podsumowującej efekty projektów digitalizacyjnych z Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa.

Więcej o konferencji

________________________

W ramach trzech lat realizacji projektu "Cyfrowe udostępnienie zasobów Muzeum Sztuki w Łodzi" finalnie zdigitalizowanych zostanie 1228 dzieł, z czego online udostępnionych 1150. Będą to zarówno dzieła sztuki dawnej (60 obiektów) oraz sztuki nowoczesnej (990 obiektów), filmy znajdujące się w kolekcji (78 obiektów), jak i materiały biblioteczne (100 obiektów). Udostępnionych zostanie także 5000 dokumentów zawierających metadane o dziełach. Oprócz tego powstanie łącznie 300 filmów w Polskim Języku Migowym opisujących zdigitalizowane muzealia pod kątem ich czytelności dla osób niesłyszących, a także tyle samo opisów w uproszczonym języku polskim oraz piktogramów opisujących zdigitalizowane muzealia w sposób ułatwiający ich percepcję osobom z zaburzeniami kognitywnymi. Wychodząc naprzeciw potrzeb osób niedowidzących i niewidzących, muzeum stworzy 300 audiodeskrypcji dzieł. Ponadto, w każdym roku realizacji projektu organizowane jest spotkanie edukacyjno-konsultacyjne dla wszystkich osób zainteresowanych korzystaniem z tych treści. Pierwsze z nich odbyło się 20 czerwca 2021 roku, drugie 5 października 2021 roku.

Całkowita wartość projektu: 4 994 130,11 zł (brutto) 4 432 737,49 zł (netto)

Wkład Funduszy Europejskich: 3 751 425,54 zł (netto)

Projekt pn. Cyfrowe udostępnienie zasobów Muzeum Sztuki w Łodzi współfinansowany jest w ramach Działania 2.3 Cyfrowa dostępność i użyteczność informacji sektora publicznego, poddziałanie 2.3.2 Cyfrowe udostępnienie zasobów kultury, oś priorytetowa II E-administracja i otwarty rząd Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Kwota dofinansowania: 679 359,96 PLN