Sala Neoplastyczna. Stan początkowy

Podstawą nowej organizacji ekspozycji stała się krytyka popularnej w muzeach historyczno-chronologicznej metody wystawienniczej, która – zdaniem Minicha – poprzez pomieszanie stylów wynikające z oglądania sztuki według artystów czy tematów mogła prowadzić do „zupełnego absurdu ekspozycyjnego”, a w szczególności, w przypadku ekspozycji sztuki najnowszej, miała nie pozwalać na „obiektywne udokumentowanie rozwoju artystycznego myślenia”. Alternatywę dla tego podejścia stanowiła według niego prezentacja sztuki opierająca się na jej formalnych właściwościach, biorąca pod uwagę „ogólne prawa rozwojowe sztuki”, czyli przemianę stylistyczną, oraz organizacja dzieł jako „optycznego materiału ekspozycyjnego pod kątem systematyczno-stylistycznym”.       

Minich, zgodnie z myślą szwajcarskiego historyka sztuki Heinricha Wölfflina, twierdził, że „rozwój sztuki polega na rozwoju artystycznego widzenia, historia sztuki jest zaś nauką o postępowym rozwoju form artystycznego widzenia”.

Przypomnienie modelu, który doprowadził do narodzin słynnej Sali Neoplastycznej, stawia pytanie o znaczenie „formalizmu” w kontekście prezentacji kolekcji muzealnej dzisiaj. Mamy nadzieję, że stanie się dobrym przyczynkiem do refleksji nad tym, czy i do jakiego stopnia taka koncepcja, bądź co bądź sięgająca korzeniami XIX wieku i wielokrotnie już krytykowana, się zestarzała. A także, czy taki model wystawienniczy – oparty na postrzeganiu dzieła sztuki plastycznej w oderwaniu od innych sztuk, czyli jako przedmiotu posiadającego niezbywalne właściwości budowy, które można niemal obiektywnie analizować i które mogą stanowić o jego ocenie, wartości, a nawet kwalifikacji jako dzieła – da się dzisiaj całkowicie odrzucić.

Wirtualne zwiedzanie wystawy oraz budynku ms1

Wybrane prace z wystawy „Sala Neoplastyczna. Stan początkowy”, do których są audiodeskrypcje, filmy z tłumaczem PJM lub opisy proste:

https://zasoby.msl.org.pl/sites/show/150