Patkowski. Ambasador muzyki z Marsa
Książka Agnieszki Pindery „Patkowski. Ambasador muzyki z Marsa” opowiada historię człowieka, który poświęcił życie sztuce, chociaż sam nie był artystą w powszechnym rozumieniu tego słowa. Swoją pasję realizował dzięki współpracy z kompozytorami i animacji życia koncertowego, a dla jego audycji – nadawanych począwszy od 1959 roku – zasiadali przed radioodbiornikami spragnieni nowej muzyki słuchacze.
Ta druga z kolei książka – wydana w serii Biblioteka SEPR i poświęcona spuściźnie Studia Eksperymentalnego Polskiego Radia – skupia się na postaci założyciela i wieloletniego kierownika placówki, muzykologa Józefa Patkowskiego. Co ukształtowało człowieka, który tworzył historię muzyki elektroakustycznej w Polsce? Jak zetknął się z nią po raz pierwszy? Z czym mierzył się w stanie wojennym? Dlaczego w 1982 roku nie odbył się festiwal Warszawska Jesień? Co doprowadziło do zwolnienia Patkowskiego z zajmowanego w rozgłośni stanowiska w połowie lat osiemdziesiątych? I czym był „czarny pokój”? Odpowiedzi na te pytania autorka książki szukała w archiwach i wspomnieniach kilkudziesięciu osób, z którymi udało jej się porozmawiać.
Agnieszkę Pinderę zafascynowały łatwość, z jaką Patkowski łączył wiedzę z różnych dziedzin, oraz intuicja pomagająca mu wyławiać nowe, wartościowe przejawy twórczości. Zgromadzony materiał pokazuje, że można Patkowskiego uznać za jednego z pierwszych kuratorów sztuki w Polsce, oddanego artystom opiekuna projektów na pograniczu nowych mediów, performansu i instalacji. Tak jak awangarda w muzyce ukształtowała Patkowskiego jako muzykologa, tak neoawangarda na polu wszystkich sztuk ukonstytuowała przyjętą przez niego rolę – mediatora między dziełem a odbiorcą. „Ambasador muzyki z Marsa” jest więc nie tylko biografią Józefa Patkowskiego, ale też raportem z kształtowania się nowego interdyscyplinarnego zawodu kuratora, który upowszechnił się wraz z nadejściem XXI wieku i wyszedł poza mury muzeów i galerii sztuki współczesnej.
Książka jest kolejnym przykładem zaangażowania Muzeum Sztuki w Łodzi w badania nad eksperymentalną i interdyscyplinarną twórczością artystów drugiej połowy XX wieku, obok projektów Daniela Muzyczuka i Davida Crowleya „Dźwięki elektrycznego ciała. Eksperymenty w sztuce i muzyce w Europie Wschodniej 1957 – 1984” (2012-2013) i „Notatki z podziemia. Sztuka i muzyka alternatywna w Europie Wschodniej 1968 – 1994” (2016-2018) oraz organizowanej we współpracy z Instytutem Adama Mickiewicza i ZKM Zentrum für Kunst und Medien w Karlsruhe wystawie „Through the Soundproof Curtain. The Polish Radio Experimental Studio” (2018-2019). To zarazem kolejna – po książkach „Czarny pokój i inne pokoje” (2018) i „Ultra Sounds. The Sonic Art of Polish Radio Experimental Studio” – publikacja kontynuująca badania nad dziedzictwem Studia Eksperymentalnego prowadzone przez Muzeum Sztuki w Łodzi.
Z recenzji dra hab. Pawła Możdżyńskiego (Instytut Stosowanych Nauk Społecznych Uniwersytet Warszawski):
Agnieszka Pindera wykonała bardzo dobrą pracę badawczą. Przeprowadziła szereg rozmów z osobami z kręgu Józefa Patkowskiego - z współpracownikami, członkami rodziny, przyjaciółmi. Zanalizowała wiele dokumentów zastanych, do których zaliczają się publikacje książkowe i artykuły naukowe, teoretyczne i popularne, z zakresu muzykologii i życia muzycznego. Wykazała się dobrym warsztatem analitycznym. W recenzowanej publikacji ciekawie przeplatają się wątki osobisty i zawodowy Patkowskiego, jednocześnie Autorka trafnie odniosła wydarzenia z jego życia do kolejnych etapów zmian politycznych, jak sama we wstępie zaznaczyła: „Tłem życia zawodowego Patkowskiego były kolejne punkty zwrotne dwudziestowiecznego życia kulturalnego: socrealizm, następnie odwilż, stan wojenny, a w końcu obrady Okrągłego Stołu”.
Agnieszka Pindera – kulturoznawczyni i kuratorka wystaw. Autorka tekstów o sztuce i kulturze współczesnej, w tym także o Studiu Eksperymentalnym Polskiego Radia. Redaktorka katalogów wystaw i inicjatorka książek „Praktyczny poradnik dla artystów” oraz „Inicjatywy i galerie artystów”. Członkini Międzynarodowego Stowarzyszenia Krytyków Sztuki AICA. Pracuje w Muzeum Sztuki w Łodzi.
Wydawca: Muzeum Sztuki w Łodzi i Fundacja Automatophone
Autorka: Agnieszka Pindera
Redakcja: Michał Mendyk, Małgorzata Poździk
Korekta: Agnieszka Hatowska
Projekt graficzny i skład: Magda Burdzyńska
ISBN 978-83-63820-94-7
Rok wydania: 2019
Format: 16,5 x 23,5 x 3 cm
Oprawa: miękka
Ilość stron: 240
Ilość ilustracji: 36 czarno-białych
Język: polski
Cena: 35 zł
