Agata Pietrasik oprowadza po wystawie “Jerzy Krawczyk. Myszy i ludzie"

Ekspozycję otwierają trzy dzieła, których układ został oryginalnie zaproponowany przez samego artystę. Obrazy “Quasimodo – Jurek”, “Birkenau (Tartak)” oraz “Myszy i ludzie” stanowią klucz do całej wystawy i akcentują znaczenie żydowskiej tragedii dla Krawczyka. Poza przedstawieniami scen obozowych, obrazami niemieckich oficerów czy portretów społeczności żydowskiej utrwalona została też pustka: ulice bez mieszkańców czy przedmioty bez właścicieli. Świat rozpadł się na części. Strzaskana rzeczywistość zyskuje odbicie w kolażowych strukturach obrazów. Nawarstwiają się w nich wizerunki, złudzenia optyczne, fragmenty ram i napisy. Trauma przejawia się w twórczości Krawczyka nie tylko poprzez bezpośrednie odniesienia do Zagłady, ale również poprzez malarskie rozważania na temat własnej tożsamości. Rozpad osobowości artysty uwidacznia się w warstwie ikonograficznej dzieł. Liczne autoportrety czy przedstawienia fikcyjnej postaci Teodora Śloupcia, będącej alter ego Krawczyka, mogą być odczytane jako wyraz braku akceptacji dla własnej postawy wobec Zagłady i niemożności oddania prawdy o niej.

Ślady Zagłady widoczne są również w łódzkich pejzażach. Krawczyk spędził lata okupacji w Łodzi, pracując przy produkcji szyldów i obserwując funkcjonowanie getta. Uwiecznił na obrazach ulice fabrycznego miasta, przejmujące wrażeniem pustki i osamotnienia. Prace z tego cyklu przedstawiają drogi prowadzące do fabryk i drewniane parkany wypełnione obwieszczeniami i wycinkami z gazet. W tej pustce wybrzmiewają indywidualne i zbiorowe tragedie czasów wojny.

---------------------------------------------------------------------------------

Agata Pietrasik – urodzona w 1985 roku historyczka sztuki, absolwentka Uniwersytetu Warszawskiego i Freie Universität w Berlinie, gdzie napisała doktorat poświęcony sztuce lat 40-tych w Polsce, badający wzajemne relacje pomiędzy estetyką, etyką i polityką tej dekady. Jest autorką książki Art in a Disrupted World Poland 1939-1949 (2021) oraz współautorką, razem z Piotrem Słodkowskim, książki Czas debat. Antologia krytyki artystycznej z lat 1945–54. Jej zainteresowania badawcze dotyczą powojennego modernizmu w Europie, reprezentacji Holokaustu i drugiej wojny światowej w sztukach wizualnych oraz współczesnych im kontekstów polityczno-społecznych. Była stypendystką Niemieckiej Wymiany Akademickiej DAAD, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Deutsches Forum für Kunstgeschichte w Paryżu, Institut national d'histoire de l’art w Paryżu, etty/ACLS Postdoctoral Fellowships in the History of Art. Obecnie pracuje nad projektem „How Exhibitions Rebuilt Europe: Exhibiting War Crimes in the 1940s” w ramach grantu Alfred Landecker Foundation na Freie Universität w Berlinie. Członkini redakcji “Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej”.