„R. H. Quaytman. Słońce nie porusza się. Rozdział 35” w Fundação de Serralves – Museu de Arte Contemporânea

Malarstwo Quaytman od 2001 roku jest ustrukturowane w „rozdziały”, a każdy z nich to osobna wystawa, na którą składają się specjalnie na tę okazję tworzone obrazy niekiedy uzupełniane precyzyjnie dobranymi wcześniejszymi dziełami. Każda z takich wystaw ma przy tym charakter site specific, w tym sensie, że odnosi się do architektonicznego, ale także historycznego i instytucjonalnego kontekstu miejsca. Odwiedzający muzeum w Porto miłośnicy sztuki współczesnej będą mogli zatem oglądać prace, z których Quaytman ułożyła swój łódzki rozdział, oraz kilka świeżo powstałych obrazów, za pomocą których artystka nawiązuje do zarysowujących się współcześnie problemów - zwłaszcza w budzącej niepokój polityce. 

Quaytman ożywia medium malarstwa, dowodząc że nadal może być ono efektywnym narzędziem krytycznej analizy rzeczywistości wizualnej, mimo że natura zapełniających ją obrazów radykalnie się w dobie dzisiejszej zmieniła. Jej twórczość - głęboko osadzona w historii sztuki i towarzyszącej sztuce teorii - odwołuje się do filozoficznej refleksji na temat natury obrazu, przedstawiania, konstruowania wizualnego znaku i fenomenu widzenia. Jednak eksplorowanie owych zagadnień – podobnie jak u Strzemińskiego - nie ma tylko formalnego wymiaru, a służy jako podstawa do budowania narracji dotyczących takich kwestii jak pamięć (i zapominanie), konstrukcja przestrzeni, w której funkcjonuje nasza wyobraźnia i my sami, natura historii (tej pisanej z dużej litery i tej osobistej) czy manipulowanie wizualną informacją.

Pośród dotychczasowych prezentacji Quaytman, wystawa w Muzeum Sztuki zajmowała miejsce szczególne, jako swego rodzaju konceptualna retrospektywa. Łódź i Muzeum Sztuki to bowiem miejsca, które w biografii Quaytman wiążą się z samymi początkami tworzonej przez nią „książki”. Jej pierwsze rozdziały w istotnej mierze opierały się na materiale zgromadzonym przez artystkę podczas podróży do Łodzi, gdzie Quaytman odkryła twórczość Katarzyny Kobro. Ta radykalna konstruktywistyczna rzeźbiarka - która tworzyła w tym mieście w pierwszej połowie XX wieku i której niemal cały dorobek znalazł się w zbiorach Muzeum Sztuki - postrzegała swoje rzeźby jako „prototypy”. Miały one służyć architektom, urbanistom i inżynierom społecznym do tworzenia rozwiązań racjonalizujących organizację przestrzeni dla ludzkich aktywności. Tymczasem jedna z jej rzeźb, „Kompozycja przestrzenna nr 2”, posłużyła jako „prototyp” również Quaytman i jej eksperymentom z przestrzennością obrazu i malarstwa. Wystawa w Muzeum Sztuki eksplorowała ten aspekt, tym samym zapewniając retrospektywne wejrzenie w to, co współ-określiło fundamenty sztuki tej artystki. W kontekście najnowszej wystawy w Porto ów użyty przez Quaytman „prototyp” zostanie zaktualizowany ponownie.

Wystawie towarzyszy publikacja katalogu przygotowanego przez Muzeum Sztuki w Łodzi, Serralves i Konig Verlag we współpracy z artystką.

Wystawa jest współorganizowana przez Muzeum Sztuki w Łodzi i Fundação de Serralves – Museu de Arte Contemporânea w Porto: