2020 w Muzeum Sztuki
Kryzys zdrowotny wymusił rewizję programu i modus operandi Muzeum Sztuki w Łodzi aż do końca tego roku, a zapewne i w dłuższej perspektywie. Spowodował również przeniesienie planowanego na listopad 2020 kongresu CIMAM. CIMAM, to jedna z największych organizacji skupiających muzealników i muzea sztuki nowoczesnej, a doroczny kongres to okazja do spotkania i dyskusji nad problemami, z którymi borykają się współcześnie instytucje. Wydarzenie zostało przeniesione na rok przyszły.
Rok 2020, mimo radykalnie zmienionej sytuacji, przyniesie zaplanowaną kontynuację zainicjowanego w 2019 roku interdyscyplinarnego cyklu „Prototypy”, którego istotą jest eksplorowanie i aktualizowanie kolekcji Muzeum Sztuki z wykorzystaniem różnych „języków” i w duchu ekologicznego „re-use”. W ramach wystawy „Prototypy 01: Dom Mody Limanka: Nowa Kolekcja” łódzki kolektyw artystyczny posługiwał się językiem mody, artyści odpowiedzialni za „Prototypy 02: Codex Subpartum” – językiem muzyki, a Carolina Caycedo w trzeciej części cyklu użyła języka aktywizmu. Tym razem do eksperymentowania z kolekcją zaproszona zostanie Agata Siniarska. Ta uznana choreografka i performerka odniesie się do procesu zwiedzania muzeum jako ucieleśnionego doświadczenia, na które składają się wymuszane przez przestrzeń sposoby poruszania się widza czy też organizowane przez dzieła trajektorie jego spojrzeń.
Muzeum Sztuki będzie też pracować z twórczością polskiego pioniera abstrakcji, Wacława Szpakowskiego. Punktem wyjścia tegorocznego projektu „Notes ryski. Śladem linii Wacława Szpakowskiego” będzie miasto, w którym narodziła się idea linii rytmicznych – Ryga. Wystawa – organizowana we współpracy z Łotewskim Centrum Sztuki Współczesnej – zestawi prace Szpakowskiego z dziełami artystów różnych generacji podejmujących wątki obecne w jego twórczości.
Historia sztuki najnowszej wciąż wymaga rewizji i wprowadzania do niej postaci, które nie mieściły się w żadnym z dominujących nurtów. Taki charakter ma prezentacja twórczości Teresy Tyszkiewicz. Artystka związana z eksperymentalnym filmem była również autorką performensów, obiektów i asamblaży, które składają się na całość eksponującą jakości związane z cielesnością i zmysłem dotyku. Radykalnie subiektywne i oparte na intuicji prace, przybliżają sztukę do życiowej praktyki. Monograficzna ekspozycja „Teresa Tyszkiewicz: dzień po dniu” wpisuje się w realizowany w ms nurt projektów wystawienniczych dokonujących rewizji kanonu i przewartościowujących powszechnie uznane hierarchie artystyczne. Zamknięcie instytucji wymusiło przesunięcie otwarcia zaplanowanego na marzec na 29 maja.
Kolejnym projektem wystawienniczym, za pomocą którego Muzeum realizuje misję poszerzania kanonu, będzie wystawa „Płonący dom”. Przywołuje współczesne konflikty w świecie oraz tragedie i historię XX wieku, pokazując zarówno jednostkowy, jak i ponadosobowy wymiar tych doświadczeń. To prezentacja oparta na kolekcji Antoine de Galberta, twórcy Maison Rouge, w pierwszej dekadzie XXI wieku jednego z najciekawszych miejsc poświęconych sztuce współczesnej w Paryżu. Kolekcja ta odrzuca usankcjonowane wzorce tego, co ważne w sztuce, i opiera się na bardzo osobistym stosunku jej twórcy do artystycznej produkcji. Projekt realizowany we współpracy z łódzkim Fotofestiwalem także zmienił termin o trzy miesiące w stosunku do wcześniejszych planów.
Izolacja społeczna skłoniła instytucję do reakcji na wspólne nam wszystkim doświadczenie zamknięcia i poczucia zagrożenia. W efekcie stworzyliśmy nowe formaty, w tym: rezydencje artystyczne na platformie Instagram, a także kolekcję dzieł sztuki na specjalnie dedykowanej platformie online. Oba projekty mają na celu skupienie wokół instytucji artystów, których sytuacja kryzysowa dotyka w sposób „strukturalny”.
Celem pierwszego z tych cyklicznych przedsięwzięć, „Zapisz jako wersję roboczą / Save as draft”, jest użycie w przestrzeni Instagrama kolekcji Muzeum Sztuki w Łodzi w zgodzie z ideą „prototypów”, w myśl której zasoby ms złożone są z dzieł, które mogą służyć jako inspiracje dla praktycznych rozwiązań pozwalających przekształcać rzeczywistość społeczną. Zaproszeni do współpracy twórcy i twórczynie testują tę szczególną „bazę danych”, używając dostępnych na platformie Instagram narzędzi, takich jak: posty, tagi, relacje na żywo, filtry poszerzonej rzeczywistości (AR), gify czy filmiki. Artyści i artystki traktują zdigitalizowane zbiory muzeum jako tytułowe „wersje robocze” swoich praktyk.
Drugi z projektów realizowanych online, „Praca = Dokumentacja Wyobraźni” to kolekcja nawiązująca do działania węgierskiego historyka sztuki László Beke, który w 1971 roku wysłał do grupy znajomych artystów listy z zaproszeniem do reakcji na hasło „Praca = Dokumentacja Wyobraźni”. W obliczu obecnego kryzysu podjęliśmy dialog z tym historycznym gestem, prosząc grupę współpracujących z Muzeum artystek i artystów o nadesłanie odpowiedzi na to samo hasło. To odpowiedź na nałożone na nas wszystkich ograniczenia w zakresie przemieszczania, spotykania czy komunikowania się.
Kontynuujemy również współpracę w łódzką ASP, w ramach której studenci kolektywnie przygotowują wystawę - co roku pod okiem innego twórcy lub twórczyni. W ramach tej edycji w rolę mentora wcielił się Igor Krenz, którego doświadczenie z filmem eksperymentalnym wykorzystali uczestnicy, reagując na pandemiczne ograniczenia. W efekcie to rozciągnięte w czasie doświadczenie twórcze dostosowane do cyfrowych ograniczeń można eksplorować dzięki poświęconej projektowi interaktywnej stronie internetowej, uruchamiającej działania odbiorców.
Wywołane przez pandemię zmiany - zarówno programu wystawienniczego, jak i sposobu funkcjonowania instytucji - były znaczące. Mamy nadzieję, że nie zajdzie konieczność dalszych przemieszczeń – ani w kalendarzu, ani między światem realnym a wirtualnym. HARMONOGRAM WYSTAW MUZEUM SZTUKI W ŁODZI NA ROK 2020Teresa Tyszkiewicz: dzień po dniu
ms2, Ogrodowa 19, parter
29 maja – 31 października
kuratorka: Zofia Machnicka
GALERIA WYMIANY. Organica (zapisy mechaniczno-biologiczne), 1958-2020
ms1, Więckowskiego 36, 1 piętro
14 sierpnia - 20 września 2020
kurator i twórca Galerii Wymiany: Józef Robakowski
Płonący dom. Kolekcja Antoine de Galberta
ms1, Więckowskiego 36, 1 piętro
2 października 2020 – 10 stycznia 2021
realizowana we współpracy z Fotofestiwalem
Notes ryski. Śladem linii Wacława Szpakowskiego
ms1, Więckowskiego 36, parter
23 października 2020 – luty 2021
kuratorka: Inga Lāce
Prototypy 4: Agata Siniarska (tytuł roboczy)
ms2, Ogrodowa 19, parter
20 listopada 2020 – kwiecień 2021
kuratorka: Katarzyna SłobodaPROJEKTY ONLINE:
Zapisz jako wersję roboczą / Save as draft
profil ms na Instagramie
20 kwietnia 2020 – 31 lipca
kurator: Kacper Szalecki
Praca = Dokumentacja Wyobraźni
Tumblr: documentation-of-imagination.msl.org.pl
od 1 czerwca
zespół kuratorski: Jakub Gawkowski, Daniel Muzyczuk, Katarzyna Słoboda, Joanna Sokołowska
entele-pentele / eene-meene
www: entelepentele.msl.org.pl
od 12 czerwca
opiekunowie projektu: Igor Krenz, Daniel Muzyczuk, Łukasz Ogórek